1. ISI YALITIMI NEDİR?
Yapılarda ve tesisatlarda ısı kayıp ve kazançlarının sınırlandırılması için yapılan isleme “ısı yalıtımı” denir. Teknik olarak, ısı yalıtımı, farklı sıcaklıktaki iki ortam arasında ısı geçisini azaltmak için uygulanır.
2. ISI YALITIMI TERİMLERİ
a. Isı İletkenlik Katsayısı (W/mK)
Isı yalıtım malzemesinin birbirine dik 1m mesafedeki, 1m2'lik yüzeyi arasından, sıcaklık farkı 1ºC olduğunda geçen ısı miktarıdır.
b. Isı geçirgenlik (W/m2 K)
Kalınlığı d(m) olan bir malzemenin paralel iki yüzeyinin sıcaklıkları arasındaki fark 1K=1ºC olduğunda 1 saatte 1 m yüzeyden dik olarak geçen ısı miktarıdır.
c. Isıl Geçirgenlik Direnci (m2 K/W)
Isı geçirgenliğin aritmetik olarak tersidir. R sembolü ile gösterilir. (rezistans)
d. Bağıl Nem
Havadaki mevcut su buharı miktarının o sıcaklıktaki havanın içinde bulunabilecek en yüksek su buharı miktarına oranıdır.
e. Yoğuşma, Terleme
Sıcaklık düşmesi sonucu havadaki su buharının su haline geçtiği bir sıcaklık derecesi vardır. Yoğuşma sıcaklığı adı verilen bu değer her sıcaklık ve bağıl nem yüzdesine göre değişir. Bağıl nem oranı artarsa, ortam sıcaklığı ile yoğuşma sıcaklığı arasındaki fark azalır. Fark azaldıkça yalıtım kalınlığı artar.
Dış duvarların iç yüzeyinde yoğuşma olmaması için yüzey sıcaklığının yoğuşma noktası üzerinde olması gerekir. Bunun için ya iç mekanı gereğinin çok üzerinde ısıtmak, ya da duvarda ısı yalıtımı yapılarak iç yüzey sıcaklığının artırılması gerekir.
f. Buhar Difüzyon Direnç Katsayısı
Su buharı, sıcaklık ve bağıl nem ile değişen kısmi buhar basıncı, yüksekten aza doğru ilerlerken bir direnç ile karşılaşır. Tüm yapı malzemelerinin 1 m lik yüzeyi, kalınlığına bağlı olarak buhar difüzyonuna direnç gösterir. Bu direncin, havanın buhar difüzyon direncine oranlanmasına buhar difüzyon direnç katsayısı denir. Isı yalıtım malzemelerinde, detaya göre değişmekle birlikte, genellikle buhar difüzyon direnci yüksek olması idealdir.
Bu katsayıya etki eden faktörler :
• Malzemeye bağlı olmayan sıcaklık
• Malzemeye bağlı olan
• Hücre cidar kalınlığı,
• Hücre duvarlarındaki kohezyon
• Kapalı hücre olması
• Küçük hücre olması
• Homojenlik
g. Yoğunluk ( kg / m3 ):
İdeal olan, boyutsal kararlılık ve mekanik dayanım açısından en uygun yoğunlukların kullanılmasıdır. Dolayısıyla malzeme seçimi yapılırken konuda uzman kişilere danışılmalıdır.
h. Yangın Sınıfı (DIN 4102, BS476,TS EN 13501):
DIN 4102, BS 476 ve TS EN 13501 standartları kullanılmaktadır.
i. Sıcaklık Dayanımı (ºC):
Malzemenin uygulandığı yerde maruz kalacağı sıcaklık önceden belirlenmeli ve bu sıcaklığa uygun malzeme seçilmelidir.
j. Mekanik Dayanım (kPa):
Isı yalıtım malzemelerinin mekanik dayanımları genellikle, malzemede %10 deformasyon oluşturan basma gerilmesi değeri olarak kabul edilir.
k. Su Emme:
Isı yalıtım malzemelerinde su emme oranlarının sıfır veya sıfıra yakın olması idealdir.
l. Boyutsal Kararlılık:
Malzemelerin sıcaklık veya basınçla şekil değiştirmeleri çok az olmalıdır.
3. ISI YALITIMININ AVANTAJLARI
3.1. Isı Yalıtımı Enerji Tüketimini Azaltır
Dört mevsimi yasayan ülkemizde, ısıtmanın yanı sıra sogutma ihtiyacı da gün geçtikçe artıyor. Konutlarda; kaybedilen veya kazanılan enerjinin büyüklügü, ısıtma veya sogutma amacı ile tüketilen enerji miktarını belirlediginden, enerji tasarrufu saglamak için yasadıgımız alanın ısı kaybı/kazancını azaltmak gerekir. Yapı bilesenleri üzerinden geçen ısıl enerji miktarını sınırlandırmak; bina kabugunda ısı yalıtımı yapılması, yalıtımlı dograma ve camların kullanımı ile mümkündür. Hesaplamalar, etkin bir ısı yalıtımı ile yapılarda ortalama yüzde 50 enerji tasarruf edilebilecegini ortaya koyuyor.
3.2. Isı Yalıtımı Çevrenin Korunmasına Katkı Sağlar
Dünyanın enerji ihtiyacının yüzde 60’ından fazlasının elde edildigi fosil yakıtlar küresel ısınmaya neden oluyor. Enerji ihtiyaçlarının artması ve verimli enerji kullanılmaması sonucunda; hava kirliligi artıyor. Hava kirliligindeki bu artıs kendisini küresel ısınma ve iklim degisikligiyle gösteriyor. Küresel ısınma tehdidi ve hava kirliligini azaltmak; günümüzün en önemli konularının basında geliyor.
Kıs mevsiminde ısı kayıplarının, yaz mevsiminde ise ısı kazançlarının azaltılması ile elde edilecek yakıt tasarrufu, beraberinde atmosfere atılan sera gazlarında da bir düsüs saglayacaktır.
Enerjinin etkin kullanımını saglayacak ısı yalıtımı önlemleri, fosil yakıt tüketimini azaltarak, küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonlarının azalmasında önemli bir rol oynayacaktır. Yanı sıra ısı yalıtımı, yaz aylarında sogutma için kullanılan ve ozon tabakasına zarar veren sogutucu gazlara duyulan ihtiyacı da azaltacaktır. Azalan enerji gereksinimi; elektrik ihtiyacını, dolayısıyla elektrik üretimini ve üretimde kullanılan fosil yakıt miktarını; böylelikle de gaz
salınımını azaltmıs olacaktır.
3.3. Isı Yalıtımı Isıl Konfor Sağlar
Kapalı ortamlardaki ısıl kosullar, o ortamda yasayan insanların konforunu ve saglıgını dogrudan ilgilendirir. İnsanların çalısma verimlerini büyük ölçüde bulundukları ortamın sıcaklıgı belirler. Çalısma ortamının ısıl kosulları, insanların bedensel ve zihinsel üretim hızını dogrudan etkiler. Çok soguk ya da çok sıcak ortamların çalısma verimini düsürdügü belirlenmistir.
Bunları engellemek için yapılarda ısıl konforu saglamak gerekir. Isıl konforu saglamak için ortam sıcaklıgı ile duvar iç yüzey sıcaklıgı arasındaki sıcaklık farkı düsürülmelidir. Bu fark ne kadar yüksek olursa konfor da o kadar düsük olacaktır. Konforlu bir mekân için bu farkın en fazla 3°C olması gerekir. İç yüzey sıcaklıklarının düsük olması durumunda, ısının ortam içinde soguk yüzeylere dogru hareketi, istenmeyen hava akımları olusturur. Bu hava akımları da konforu azaltarak hastalıklara neden olur.
İç yüzey sıcaklıkları ile ortam sıcakları arasındaki farkı azaltmak için ısı yalıtımı gerekir. Isı yalıtımı ile mekânın her noktasında homojen bir sıcaklık saglanır ve hava akımları engellenir. Bu da hem konforlu hem de saglıklı bir ortam saglar.
3.4. Isı Yalıtımı Sağlıklı Yaşam Sunar
Isı yalıtımsız mekânlarda, olusan nemin hastalıklarla iliskisi bilinmektedir. Nemli ortamlar, mikroorganizmaların üremesi için uygun kosulları yaratır. Bu da ortamdaki havanın solunum yolları için zararlı hale gelmesine yol açar. Nemli ortamlar ve bu ortamlardaki küf olusumu, özellikle küçük çocukların astım hastalıgına yakalanma riskini büyük ölçüde artırır. Standartlara uygun olarak yapılmıs ısı yalıtımı, tüm bu sorunların olusmasını önler.
3.5. Isı Yalıtımı İlk Yatırım ve İşletme Maliyetlerini Azaltır
Isı yalıtımı yapılan yeni binalarda ısınma için daha az enerji gerekeceginden, kazan büyüklügü, radyatör sayısı ve kalorifer tesisatının diger ekipmanları daha az kullanılır. Radyatör sayısının ve dilimlerinin azalması, odaların kullanım alanını da artıracaktır.
Aynı zamanda tesisatlarda yapılan ısı yalıtımı, tesisatları korozyondan koruyarak ömrünü uzatacaktır.
3 . ISI YALITIMI UYGULAMA ALANLARI
1. Duvarlarda Isı Yalıtımı
1. 1.Dıştan Isı Yalıtımı ( Mantolama )
1. 2. İçten Isı Yalıtımı
2. Isı Köprülerinde Isı Yalıtımı
3. Döşemelerde Isı Yalıtımı
4. Çatılarda Isı Yalıtımı
7. Isı Yalıtımı Malzemeleri
I. Yapı Yalıtımı:
Duvar (dolgu duvar, kolon kiris), döseme, çatı uygulamaları:
· Camyünü [TS 901 / TS 901-1 EN 13162]
· Tasyünü, [TS 901/ TS 901-1 EN 13162]
· Genlestirilmis polistiren (EPS) [TS 7316 EN 13163]
· Ekstrüde polistiren (XPS) [TS 11989 EN 13164]
· Poliüretan (PUR) [TS EN 13165]
· Fenol köpügü [TS EN 13166]
· Cam köpügü [TS EN 13167]
· Ahsap yünü levhalar [TS EN 13168]
· Genlestirilmis perlit (EPB) [TS EN 13169]
· Genlestirilmis mantar(ICB) [TS EN 13170]
· Ahsap lifli levhalar [TS EN 13171]
II. Yalıtım Camı Üniteleri:
· Standart yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279]
· Özel ısı kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]
· Özel ısı ve günes kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]
III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım:
· Camyünü, [TS 7232, prEN 14303]
· Tasyünü, [TS 7232, prEN 14303]
· Elastomerik kauçuk (FEF) [prEN 14304]
· Cam köpüğü (CG) [prEN 14305]
· Kalsiyum silikat (CS) [prEN 14306]
· Ekstrüde polistiren (XPS) [prEN 14307]
· Poliüretan (PUR / PIR) [prEN 14308]
· Genlestirilmis polistiren (EPS) [prEN 14309]
· Polietilen köpük (PEF) [prEN 14313]
Fenolik köpük (PF) [prEN 14314]
